Nasycone kwasy tłuszczowe nie zawierają podwójnego wiązania pomiędzy cząsteczkami węgla. W pokojowej temperaturze mają przeważnie postać stałą. Występują przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego. Powszechnie uważa się, że nasycone kwasy tłuszczowe stanowią głównie źródło energii dla organizmu, często mówi się, że są to jedynie „puste kalorie”. Uznaje się również, wykazują działanie prozakrzepowe, aterogenne i ich nadmiar w diecie może przyspieszyć rozwój miażdżycy, a także chorób nowotworowych okrężnicy, gruczołu sutkowego i prostaty.
Nasycone kwasy tłuszczowe są syntetyzowane w organizmie człowieka, stąd też ich podaż nie powinna być duża. Zgodnie z najnowszymi Normami żywienia dla populacji Polski dzienne spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych powinno być „tak niskie, jak to jest możliwe do osiągnięcia w diecie zapewniającej właściwą wartość żywieniową”. Natomiast American Heart Association rekomenduje, by spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych nie przekraczało 5-6% dziennego zapotrzebowania na energię. Oznacza to, że osoba spożywająca 2000 kcal na dobę nie powinna jeść więcej niż 13 g (120 kcal) nasyconych kwasów tłuszczowych dziennie.
Warto jednak zauważyć, że najnowsze badania pokazują, iż nasycone kwasy tłuszczowe mogą mieć neutralny lub nawet prozdrowotny wpływ na organizm człowieka. Regularna podaż kwasu kaprylowego może zmniejszyć ryzyko chorób bakteryjnych oraz grzybic układu pokarmowego. Dieta bogata w średniołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe jest skuteczna w leczeniu osób z zaburzeniami wchłaniania tłuszczu, epilepsją, chorobą Alzheimera oraz Parkinsona. Tłuszcz mlekowy, w którego skład wchodzą krótkołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe ma wszechstronne działanie prozdrowotne.
Najnowsze metaanalizy wykazują, że nasycone kwasy tłuszczowe same w sobie nie powodują zwiększenia ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Co więcej, nasycone kwasy tłuszczowe podnoszą poziom cholesterolu HDL.
Reasumując, spożywanie nasyconych kwasów tłuszczowych nie musi być szkodliwe dla zdrowia, a wręcz przeciwnie – może mieć działanie prozdrowotne.
Źródła:
- Siri-Tarino PW, Sun Q, Hu FB, Krauss RM, Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease, 2010
- Sally Chiu, Paul T. Williams, Ronald M. Krauss, Effects of a very high saturated fat diet on LDL particles in adults with atherogenic dyslipidemia: A randomized controlled trial, 2017
- G. Cichosz, H. Czeczot, Tłuszcz mlekowy w profilaktyce chorób nowotworowych, 2012
- Heileson JL, Dietary saturated fat and heart disease: a narrative review, 2019
- Normy żywienia dla populacji Polski, red. M. Jarosz, 2017