Kolacja to ostatni posiłek dnia, który ma duże znaczenie dla metabolizmu i dla Twojego samopoczucia następnego dnia rano. Nieprawidłowo dobrane produkty mogą obciążać układ trawienny, co skutkuje problemami ze snem, a nawet spadkiem poziomu energii następnego dnia. Podpowiem Ci jak skomponować zdrową i lekkostrawną kolację. Dobrze zbilansowany posiłek wpłynie pozytywnie na jakość snu i pomoże utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi.
Co zjeść na kolację? Zasady komponowania zdrowej kolacji.
Ostatni posiłek powinien być lekkostrawny, ale jednocześnie musi zapewniać sytość – dzięki temu unikniesz podjadania późnym wieczorem. Poniżej znajdziesz kilka ważnych zasad, które warto wziąć pod uwagę podczas przygotowywania kolacji.
Ile godzin przed snem nie jeść?
Kolację najlepiej zjeść 2-3 godziny przed snem. Organizm będzie miał czas na strawienie posiłku, co zapobiega ewentualnym problemom żołądkowym w nocy. Dawniej można było usłyszeć porady, aby jeść kolację o 18. Jeśli kładziesz się spać około 23, to możesz ją spożyć na przykład o 20.
Jedzenie na noc: unikaj smażonych potraw
Przed snem powinnaś unikać ciężkich potraw smażonych na głębokim tłuszczu. Obciążają one układ pokarmowy i mogą powodować zgagę i problemy ze snem. Zamiast tego wybieraj produkty gotowane na parze lub surowe.
Co można jeść na noc? Produkty z niskim indeksem glikemicznym.
Kolacja o niskim indeksie glikemicznym (IG) może znacząco wpłynąć na stabilność poziomu cukru we krwi. Jest to szczególnie istotne dla pacjentek borykających się z insulinoopornością lub cukrzycą. Produkty o niskim IG pomagają uniknąć gwałtownych skoków glukozy i nie wpływają negatywnie na poranne wyniki cukru. Dobrym rozwiązaniem jest zatem kasza gryczana czy pieczywo pełnoziarniste, które powoli uwalniają glukozę do krwiobiegu.
Przed snem unikaj potraw ciężkostrawnych
Posiłek przed snem powinien ograniczać produkty ciężkostrawne, np. fasola, kapusta czy brokuły. Mogą one powodować wzdęcia i uczucie dyskomfortu. W ich miejsce postaw na lekkie białko, np. chude ryby, jajka, twaróg lub tofu, które zapewnią uczucie sytości i dostarczą cennych aminokwasów. Kolacja bogata w błonnik zawarty w warzywach zapewnia dłuższe uczucie sytości i pomaga w kontrolowaniu masy ciała.
Co jeść na kolację, żeby rano cukier był w normie? Polecane grupy produktów.
Chcesz uniknąć porannego spadku energii? W utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi rano pomocna jest zbilansowana kolacja. Istnieje kilka grup produktów, które są szczególnie polecane. Opiszę je dla Ciebie poniżej.
Co można zjeść na kolację?
- Produkty o niskim indeksie glikemicznym
Ich zadaniem jest pomoc w stabilizacji poziomu cukru we krwi. Doskonałym wyborem są produkty pełnoziarniste, czyli kasze, ryż brązowy czy makaron pełnoziarnisty. Uwalniają one energię stopniowo, dzięki czemu organizm nie będzie miał nagłych skoków insuliny.
- Białko
Ważny element wieczornego posiłku powinno stanowić białko o lekkostrawnym charakterze. Polecam Ci chudy drób, ryby lub tofu. Dostarczają one aminokwasów, w tym tryptofanu, który sprzyja produkcji serotoniny wpływającej na jakość snu. Produkty są także lekkostrawne, dzięki czemu unikniesz dyskomfortu przed snem.
- Zdrowe tłuszcze
Kolejną grupą produktów są zdrowe tłuszcze, które stabilizują poziom cukru i zapobiegają nagłym wahaniom glukozy we krwi. Sięgaj po orzechy, nasiona, awokado czy oliwę z oliwek.
- Warzywa
Sałata, ogórek, papryka lub cukinia stanowią bardzo dobry dodatek do wieczornego posiłku.
- Produkty fermentowane
Swoją kolację możesz wzbogacić o jogurt naturalny lub kefir. Produkty fermentowane wpływają na zdrowie jelit i wspomagają trawienie.
Jedzenie przed snem a jakość snu
Odpowiednie dobranie produktów na kolację może wpłynąć na jakość snu, ponieważ niektóre składniki wspomagają naturalne procesy zasypiania i regeneracji organizmu. Kluczowe są tutaj produkty bogate w witaminę B6 oraz magnez. Pomagają one w produkcji melatoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za regulację cyklu snu i czuwania. Jednym z najlepszych źródeł magnezu i witaminy B6 jest szpinak, który możesz dodać do sałatki. Dobrym pomysłem są także łosoś, tuńczyk czy płatki owsiane. Przed snem unikaj kofeiny, alkoholu i napojów słodzonych, ponieważ negatywnie wpływają na jakość snu. Sięgaj po wodę mineralną lub herbaty ziołowe.
Czy można jeść owoce na noc?
Jedzenie owoców przed snem to kwestia, która budzi wiele kontrowersji. Są one źródłem wielu cennych składników odżywczych, czyli witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Niektóre z nich mogą jednak negatywnie wpływać na poziom cukru we krwi. Owoce o wysokiej zawartości cukru, np. winogrona, mango czy banany mogą powodować skoki insuliny, dlatego lepiej spożywać je w ciągu dnia. Jeśli bardzo je lubisz, to zadbaj o ich odpowiednie zbilansowanie, np. skyr z płatkami owsianymi, orzechami i bananem jest zbilansowanym posiłkiem. Przed snem polecane są głównie owoce o niskim indeksie glikemicznym, czyli jagody, maliny lub truskawki. Jabłka przed snem również są dobrym pomysłem, ponieważ zawierają dużo błonnika.
Dobrze zbilansowana kolacja wspiera dobre samopoczucie i jakość snu. Postaraj się unikać smażonych i ciężkostrawnych potraw o wysokim indeksie glikemicznym. Zamiast tego postaw na produkty o niskim IG, chudy drób, ryby lub tofu, zdrowe źródło tłuszczu i warzywa.
Zapraszam Cię na konsultację dietetyczną – zadbaj ze mną o swoje zdrowie!
Bibliografia:
- Beręsewicz M., Żywienie człowieka zdrowego i chorego, Warszawa 2019.
- Gawęcki J., Hryniewiecki L., Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, Warszawa 2020.
- Jarosz M., Normy żywienia dla populacji Polski, Warszawa 2020.
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa 2022.
- Hulska K., Kuchnia antycukrzycowa: smaczne i zdrowe przepisy na każdy posiłek, Kraków 2021.
- Nowak D., Odżywianie a zdrowie. Praktyczny przewodnik dietetyczny, Warszawa 2021.
mgr Ewa Zduńczyk
dietetyk i psychodietetyk
Ukończyłam magisterskie studia z dietetyki na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Należę do prestiżowego stowarzyszenia dietetyków Academy of Nutrition and Dietetics (USA). Ukończyłam także szkolenia School of Insulin Resistance Therapy organizowanych przez Fundację Insulinooporność i znajduję się na liście specjalistów polecanych dla insulinoopornych. Od wielu lat pracuję z kobietami w drodze do równowagi hormonalnej i dzielę się z nimi moją wiedzą i doświadczeniem.